Trẻ mấy tháng biết nói? Những cột mốc phát triển cha mẹ cần biết

Trẻ mấy tháng biết nói là một trong những câu hỏi được rất nhiều bậc phụ huynh quan tâm hiện nay, bởi tình trạng trẻ em chậm nói đang có nguy cơ gia tăng trong xã hội hiện nay. Việc nắm bắt và hiểu rõ những mốc phát triển ngôn ngữ của trẻ không chỉ giúp cha mẹ theo dõi sự phát triển của trẻ mà còn giúp xác định được khi nào cần cải thiện vấn đề chậm nói ở trẻ.

Bài viết hôm nay, Eco Pharmalife sẽ làm rõ trẻ mấy tháng tuổi thì biết nói, chia sẻ những cột mốc quan trọng trong sự phát triển ngôn ngữ ở trẻ mà cha mẹ cần chú ý. Bài viết hi vọng sẽ cung cấp những thông tin, kiến thức cần thiết giúp cha mẹ chăm sóc và nuôi dưỡng con tốt hơn.

Trẻ mấy tháng tuổi thì biết nói?

Theo những nghiên cứu của các chuyên gia thì trẻ đã bắt đầu làm quen với âm thanh kể từ khi ra đời, có những trẻ đã có phản ứng với âm thanh từ ngay trong bụng mẹ. Tuy nhiên, thực tế thì trẻ bắt đầu tập nói từ khi lên 3 – 4 tháng tuổi. Đặc biệt là giai đoạn 3 năm đầu đời được coi là thời điểm vàng để trẻ phát triển ngôn ngữ, đây cũng là thời điểm có nhiều sự thay đổi rõ rệt trong từng giai đoạn.

Như trẻ dưới 1 tuổi thì đã bắt đầu biết tập luyện ngữ ẩm và sử dụng các ngữ điệu, đặc biệt là giai đoạn từ 7 – 12 tháng tuổi thì trẻ đã có thể nói một số từ đơn giản như: “ma ma”, “ba ba”. Còn trẻ dưới 2 tuổi thì đã biết nói những từ có nghĩa, biết ghép những từ đơn thành từ đôi, từ ba. Còn đối với trẻ từ 2 – 4 tuổi thì có thể nói được những câu dài và đa dạng hơn.

Như vậy, có thể thấy trẻ 7 tháng tuổi đã biết nói những từ đơn giản, sau đó trẻ tiếp tục tiếp tập nói trong khoảng 3 năm đầu đời. Đây chính là giai đoạn tiếp thu và học hỏi của trẻ. Kỹ năng nói và phát triển ngôn ngữ của trẻ sẽ phát triển nhanh chóng.

Các cột mốc phát triển ngôn ngữ ở trẻ

• Từ 0 – 3 tháng tuổi: Trẻ có thể phát ra những âm thanh đơn giản như: “a”. Nhưng trẻ sẽ giao tiếp chủ yếu với cha mẹ bằng tiếng khóc. Trong nhiều tình huống thì tiếng khóc của trẻ sẽ mang ý nghĩa khác nhau, như: đòi ăn, mệt, ốm,…
• Từ 3 – 4 tháng tuổi: Đây là giai đoạn trẻ bắt đầu nói bập bẹ, giai đoạn này trẻ cũng bắt đầu biết lắng nghe tiếng trò chuyện của mọi người xung quanh mình, cũng biết phản ứng lại các âm thanh to và lạ bằng cách giật mình.
• Từ 4 – 7 tháng tuổi: Giai đoạn này trẻ có những phản ứng khi được người khác gọi tên mình.
• Từ 7 – 12 tháng tuổi: Đây là giai đoạn bé có thể bập bẹ một số từ đơn giản, như: “ma ma:, “ba ba”, lặp lại những nguyên âm là chính.
• Từ 12 – 15 tháng tuổi: Đây là giai đoạn mà trẻ có thể hiểu và nói được những từ đôi có nghĩa, trẻ cũng bắt đầu bắt chước một vài từ mà cha mẹ nói ra, cũng biết sử dụng những ngữ điệu và cử chỉ để bày tỏ cảm xúc của mình.
• Trẻ từ 16 tháng tuổi trở lên: Đây là giai đoạn trẻ có thể phát ra được các phụ âm và nói được nhiều từ hơn.
• Từ 17 – 18 tháng tuổi: Giai đoạn này thì vốn từ vựng của trẻ đã khoảng 20 từ, trẻ đã có thể nói được những cụm từ đơn giản.
• Từ 2 tuổi trở lên: Đây là giai đoạn trẻ có vốn từ vựng khoảng 50 – 100 từ, trẻ bắt đầu biết dùng đại từ nhân xưng khi giao tiếp với mọi người xung quanh, có thể nói được những câu ngắn gọn.
• Từ 3 – 4 tuổi: Trẻ đã có vốn từ phong phú hơn, từ vựng khoảng 200 – 300 từ, có thể nói được những cụm khoảng 3 – 6 từ, có thể kể lại những sự vật, sự việc lại cho cha mẹ.

Những dấu hiệu trẻ đang học nói

• Lắng nghe và phản ứng với người khác:

+ Hướng chú ý đến người nói: Trẻ có biểu hiện quay đầu và hướng mắt tới những người đang nói để lắng nghe.

+ Miệng chu lên: Trẻ có thể tỏ ra hứng thú và thể hiện sự phản ứng bằng việc nói “aah”, “ooh” hoặc các âm thanh khác.

+ Thể hiện sự quan tâm: Trẻ có biểu hiện quan tâm và hiểu biết đối với nội dung mà trẻ nghe thấy, thậm chí cười hoặc gật đầu để phản ứng lại sự hứng thú của câu chuyện.

• Cố gắng tạo ra âm thanh:

+ Tự nói các từ đơn giản: Trẻ bắt đầu tự nói những từ đơn giản như: “mama”, “baba”, hoặc những từ ngắn gọn khác.

+ Luyện tập ngữ điệu: Trẻ bắt đầu nói với các ngữ điệu khác nhau, thể hiện sự linh hoạt trong cách phát âm và biểu đạt âm thanh.

+ Sử dụng âm thanh để tương tác: Trẻ bắt đầu sử dụng các âm thanh để tương tác với người khác, hay để thể hiện sự phản ứng và cảm xúc của mình.

• Hiểu ngôn ngữ:

+ Hiểu yêu cầu: Trẻ có thể hiểu những yêu cầu cơ bản từ người lớn, như: chào, bắt tay, nắm tay,…”

+ Bắt chước: Trẻ có thể bắt chước những từ và câu mà cha mẹ hoặc người xung quanh yêu cầu, thậm chí lặp lại chúng.

+ Nhận biết từ: Trẻ có thể nhận biết các từ mà người lớn yêu cầu và chỉ chính xác những đối tượng cụ thể liên quan đến câu hỏi của người lớn.

Hướng dẫn cách dạy trẻ tập nói

Nếu cha mẹ đang gặp khó khăn trong vấn đề dạy trẻ tập nói, thì dưới đây là một số cách cha mẹ có thể áp dụng:

• Nguyên tắc cần nhớ khi dạy trẻ tập nói

+ Hãy nói chuyện càng nhiều với trẻ: Ngay từ khi chào đời, cha mẹ cần nói chuyện và giao tiếp nhiều với trẻ. Hãy nói chuyện bất cứ khi nào với trẻ, khi cho trẻ ăn, khi tắm cho trẻ, khi thay tã cho trẻ,…

+ Dùng giọng điệu gây sự chú ý: Đây là cách giúp trẻ làm quen với ngôn ngữ và giọng điệu. Mẹ có thể nhìn con và tăng giảm âm lượng giọng nói để gây sự chú ý từ trẻ.

+ Tận dụng những gì trẻ thích: Khi dạy trẻ tập nói thì cha mẹ hãy tập trung những gì trẻ thích để giúp trẻ hứng thú hơn và dễ ghi nhớ hơn.

+ Kích thích trẻ trả lời: Mẹ hãy thể hiện giọng nói và nét mặt khi trẻ phát ra âm thanh, điều này sẽ kích thích trẻ tương tác qua lại và giúp trẻ phát triển kỹ năng nói chuyện.

+ Hát cho trẻ: Cha mẹ hãy tận dụng hát cho trẻ nghe, đây là cách giúp trẻ phát triển từ vựng và kỹ năng nghe nói.

• Cách dạy trẻ tập nói theo độ tuổi

+ Trẻ từ 0 – 6 tháng tuổi: Ở giai đoạn này thì cha mẹ nên thường xuyên tâm sự, trò chuyện với trẻ, hát cho trẻ nghe, lặp lại những âm thanh mà trẻ thích,…

+ Từ 6 – 12 tháng tuổi: Giai đoạn này hãy dạy trẻ đọc tên các đồ vật để trẻ ghi nhớ, đọc sách cùng trẻ giúp trẻ phát triển vốn từ vựng, tập phản xạ cho bé bằng các trò chơi như “ú òa”.

+ Từ 12 – 18 tháng tuổi: Giai đoạn này mẹ cần chỉnh phát âm thanh cho trẻ để giúp trẻ nói đúng và rõ ràng hơn, sử dụng nhiều câu hỏi để giúp trẻ nâng cao vốn từ, thường xuyên cho trẻ nghe nhạc hoặc đọc sách cùng trẻ để nâng cao vốn từ và giúp trẻ phát triển kỹ năng nói.

+ Từ 18 – 24 tháng tuổi: Đây là giai đoạn mà mẹ cần dùng nhiều câu ngắn và nói nhiều lần để trẻ dễ nhớ hơn, cha mẹ nên đọc tên đồ vật và yêu cầu trẻ chỉ vị trí đồ vật hoặc yêu cầu trẻ lấy đồ vật đó. Cha mẹ nên vui chơi cùng trẻ, trò chuyện, đọc truyện cho trẻ, không nên để trẻ xem tivi qua 30 phút mỗi ngày.

+ Từ 2 – 3 tuổi: Đây là giai đoạn quan trọng mà cha mẹ cần hướng dẫn cho trẻ nói những câu dài, dạy trẻ về các từ vựng, dạy trẻ về một số từ tượng thanh, giai đoạn này hãy để trẻ nói càng nhiều càng tốt.

Trên đây là toàn bộ thông tin liên quan đến chủ đề “Trẻ mấy tháng biết nói”, bao gồm thời điểm trẻ biết nói, các cột mốc quan trọng của trẻ trong phát triển ngôn ngữ, những dấu hiệu cho thấy trẻ đang tập nói. Quan trọng hơn đó là những cách dạy trẻ giúp nhanh biết nói hơn.

Nhưng có một điều cha mẹ hãy nhớ, mỗi trẻ sẽ có những mốc phát triển ngôn ngữ khác nhau, có thể sớm hơn hoặc chậm hơn so với trẻ bạn bè cùng tuổi. Nên cha mẹ cần chú ý các mốc phát triển của con, kịp thời phát hiện những bất thường và có phương án can thiệp sớm tốt nhất cho trẻ.