Cảnh giác với tác dụng phụ của thuốc chống táo bón

Táo bón là vấn đề liên quan đến hệ tiêu hóa phổ biến, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của hàng triệu người trên toàn thế giới. Để giải quyết tình trạng này, nhiều người đã lựa chọn sử dụng các loại thuốc chống táo bón. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết đến tác dụng phụ của thuốc chống táo bón, đặc biệt là khi sử dụng trong thời gian dài. Việc hiểu rõ về các tác dụng phụ này có thể giúp người dùng thuốc chống táo bón tránh được những rủi ro tiềm tàng và đảm bảo an toàn cho sức khỏe của mình. Trong bài viết dưới đây, chúng ta sẽ tìm hiểu chi tiết hơn những tác dụng phụ của thuốc chống táo bón và cách giảm thiểu những ảnh hưởng của chúng từ đó giúp bạn sử dụng thuốc chống táo bón một cách an toàn và hiệu quả hơn nhé!

Thuốc chống táo bón là gì?

Táo bón là hiện tượng khi phân khó đi qua đường tiêu hóa, thường dẫn đến các triệu chứng như đau bụng, khó chịu và cảm giác đầy hơi. Thuốc chống táo bón là loại thuốc được sử dụng để giúp điều trị tình trạng này.

Các loại thuốc chống táo bón có thể được chia thành các nhóm sau:

Thuốc nhuận tràng:

Đây là nhóm thuốc được sử dụng phổ biến nhất để điều trị táo bón. Thuốc nhuận tràng giúp tăng kích thước và hàm lượng nước của phân, giúp phân trôi dễ dàng hơn. Các loại thuốc nhuận tràng phổ biến bao gồm Psyllium, polycarbophil và methylcellulose.

Thuốc làm mềm phân:

Với công dụng giúp làm cho phân mềm hơn, dễ dàng đi ngoài. Thuốc làm mềm phân hoạt động bằng cách đưa nước vào phân và bao bọc bề mặt của phân với một lớp dầu làm cho phân mềm hơn. Docusate là chất làm mềm phân được sử dụng phổ biến nhất.

Thuốc nhuận tràng thẩm thấu:

Là nhóm thuốc giúp bổ sung khối lượng và bôi trơn ruột kết. Thuốc nhuận tràng thẩm thấu tác động bằng cách kéo nước ra khỏi các mô ruột kết xung quanh, làm mềm phân và bổ sung khối lượng. Một số loại như muối nhuận tràng (muối Mg2+, Na+..), các polyalcohol không hấp thu (lactulose, sorbitol, glycerin) và polyethylene glycol (PEG 3350) được sử dụng phổ biến.

Thuốc nhuận tràng kích thích:

Với công dụng giúp kích thích ruột hoạt động hơn và buộc các cơ đại tràng co bóp mạnh hơn. Thuốc nhuận tràng kích thích phù hợp cho những bệnh nhân bị táo bón vận chuyển chậm. Các loại thuốc nhuận tràng kích thích bao gồm các dẫn xuất diphenylmethane như bisacodyl, natri picosulfat, và các anthraquinon tự nhiên như senna.

Các thuốc chống táo bón khác:

Ngoài các nhóm thuốc chống táo bón được liệt kê trên, còn có một số loại thuốc khác được sử dụng cho việc điều trị táo bón. Những loại thuốc này thường được sử dụng cho các bệnh lý khác và gây ra tiêu chảy, và chỉ được sử dụng trong những trường hợp táo bón nghiêm trọng mà các loại thuốc khác không khắc phục được. Tuy nhiên, loại thuốc này hiếm khi được sử dụng và chỉ dành cho những trường hợp nghiêm trọng nhất.

Tác dụng phụ của thuốc chống táo bón

Các tác dụng phụ của thuốc chống táo bón có thể diễn biến khác nhau tùy thuộc vào từng loại thuốc và cách sử dụng của từng người. Dưới đây là một số tác dụng phụ chung của thuốc chống táo bón:

Đau bụng: Đây là tác dụng phụ thường gặp nhất khi sử dụng thuốc chống táo bón. Đau bụng có thể do các thành phần hoạt chất trong thuốc kích thích cơ trơn trong thành ruột, gây ra các cơn co thắt và đau nhức trong bụng.

Ợ nóng: Ợ nóng là cảm giác châm chích hoặc nóng rát trong miệng dạ dày, thường xảy ra sau khi sử dụng các loại thuốc nhuận tràng hoặc thuốc chất lỏng nhũ hoa.

Tiêu chảy: Thuốc chống táo bón có thể làm cho phân trở nên mềm hơn, dễ di chuyển qua đường tiêu hóa, dẫn đến tiêu chảy.

Khó tiêu: Một số loại thuốc chống táo bón có thể làm giảm sự hấp thụ của các chất dinh dưỡng trong thực phẩm, dẫn đến khó tiêu và tăng nguy cơ bị thiếu dinh dưỡng.

Nôn mửa: Một số loại thuốc kích thích có thể gây ra cảm giác buồn nôn và nôn mửa.

Ngoài các tác dụng phụ của thuốc chống táo bón kể trên, cũng có một số phản ứng nghiêm trọng hơn có thể xảy ra như phản ứng dị ứng hoặc phản ứng phụ do quá liều. 

Những đối tượng cần cẩn trọng khi sử dụng thuốc chống táo bón

Mặc dù thuốc chống táo bón có thể giúp giảm các triệu chứng táo bón, tuy nhiên, những đối tượng dưới đây cần cẩn trọng khi sử dụng thuốc chống táo bón:

Trẻ em: Thuốc chống táo bón không nên sử dụng cho trẻ em dưới 2 tuổi nếu không có sự chỉ định của bác sĩ. Việc sử dụng thuốc chống táo bón cho trẻ em có thể gây ra tác dụng phụ nghiêm trọng như phản ứng dị ứng hoặc tắc nghẽn đường tiểu.

Phụ nữ mang thai hoặc đang cho con bú: Thuốc chống táo bón nên được sử dụng cẩn thận ở phụ nữ mang thai hoặc đang cho con bú. Một số loại thuốc có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi hoặc chất lượng sữa mẹ..

Người cao tuổi: Người cao tuổi có thể có sự thay đổi về chức năng tiêu hóa và chức năng thận, dẫn đến nguy cơ cao hơn khi sử dụng thuốc chống táo bón. Do đó, họ nên được thăm khám và được khuyến cáo cẩn thận về liều lượng và thời gian sử dụng thuốc chống táo bón.

Những người có tiền sử bệnh lý: Những người có tiền sử bệnh về đường ruột, bệnh thận hoặc bệnh tim có thể có nguy cơ cao hơn gặp tác dụng phụ khi sử dụng thuốc chống táo bón. 

Trong mọi trường hợp, trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc chống táo bón nào, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để đảm bảo an toàn và hiệu quả cho sức khỏe của bạn.

Cách giảm thiểu tác dụng phụ của thuốc chống táo bón

Để giảm thiểu tác dụng phụ khi sử dụng thuốc chống táo bón, bạn có thể áp dụng một số phương pháp sau:

Sử dụng liều thuốc đúng hướng dẫn: Bạn nên đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trên nhãn sản phẩm và tuân thủ liều lượng được khuyến cáo. Không nên tăng hoặc giảm liều thuốc một cách đột ngột mà không có sự chỉ định của bác sĩ.

Tránh sử dụng quá liều: Sử dụng quá liều thuốc chống táo bón có thể gây ra các tác dụng phụ nghiêm trọng như động kinh, hôn mê, thở khò khè. Vì vậy, bạn nên sử dụng thuốc theo đúng liều lượng được khuyến cáo và không sử dụng quá liều.

Sử dụng thuốc chống táo bón trong thời gian ngắn: Thuốc chống táo bón nên được sử dụng trong thời gian ngắn, khoảng 1-2 tuần. Việc sử dụng thuốc chống táo bón trong thời gian dài có thể làm cho đường ruột trở nên lười, dẫn đến tình trạng táo bón trở lại.

Uống đủ nước: Khi sử dụng thuốc chống táo bón, bạn nên uống đủ lượng nước trong ngày. Việc uống nước đủ giúp phân dễ di chuyển qua đường tiêu hóa và giảm nguy cơ táo bón.

Ăn uống lành mạnh: Ăn uống lành mạnh, giàu chất xơ và đủ dinh dưỡng có thể giúp giảm táo bón. Nên ăn nhiều rau, củ, quả và ngũ cốc nguyên hạt để tăng lượng chất xơ trong chế độ ăn uống.

Khi nào cần liên hệ với bác sĩ

Mặc dù thuốc chống táo bón có thể giúp giảm các triệu chứng táo bón, nhưng nếu bạn gặp phải bất kỳ tác dụng phụ nào, bạn nên liên hệ với bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời. Các trường hợp cần liên hệ với bác sĩ:

Tác dụng phụ nghiêm trọng: Nếu bạn gặp phải các tác dụng phụ nghiêm trọng như khó thở, buồn nôn, nôn mửa, chóng mặt, hoặc phát ban, bạn nên ngay lập tức liên hệ với bác sĩ để được khám và điều trị kịp thời.

Tác dụng phụ kéo dài hoặc xảy ra thường xuyên: Khi sử dụng thuốc chống táo bón nếu thường xuyên gặp tình trạng như đau bụng, tiêu chảy, hoặc ợ nóng, … hãy liên hệ với bác sĩ để được thăm khám và điều trị nhanh chóng. 

Trên đây là những thông tin liên quan đến tác dụng phụ của thuốc chống táo bón. Hy vọng rằng với những chia sẻ trong bài viết trên sẽ giúp bạn có thêm kiến thức để chăm sóc tốt cho sức khỏe của bản thân cũng như những người thân yêu trong gia đình nhé!