Giải đáp thắc mắc: Ăn nhiều đường có bị tiểu đường hay không?

"Ăn nhiều đường có bị tiểu đường hay không" có thể là thắc mắc của khá nhiều người nhưng họ sẽ ngại hỏi vì nó có vẻ hơi "ngớ ngẩn". Đa số người sẽ mặc định rằng bổ sung lượng đường lớn tất nhiên sẽ bị tiểu đường rồi.

Tuy nhiên, đây hoàn toàn không phải là một nhận định đúng vì lượng đường trong máu tăng hay không còn phụ thuộc rất lớn vào khả năng tiết Insulin của cơ thể và hormone đó có làm việc hiệu quả hay không.

Vậy nên ăn bao nhiêu đường là đủ và sử dụng như thế nào cho hợp lý? Hãy để ECO Pharmalife giải đáp cho bạn qua bài viết dưới đây nhé!

Đường trong thức ăn và đường trong máu có mối liên hệ như thế nào?

Trước khi giải đáp về vấn đề liệu ăn nhiều đường có bị tiểu đường hay không thì bạn cần nắm rõ về mối liên hệ giữa lượng đường trong thức ăn và lượng đường trong máu để có cái nhìn đúng nhất về căn bệnh này.

Theo nghiên cứu, phần lớn lượng đường trong máu chủ yếu được bổ sung từ thức ăn và gồm 2 loại:

• Đường tự nhiên: Loại đường này có cấu trúc hóa học đơn giản và sẽ nhiều người biết là fructose hay glucose. Nó có chủ yếu ở trong các thực phẩm như: trái cây tươi, thực phẩm từ sữa, rau củ quả, mạch nha, mía, ...
• Đường tự do: Với những thực phẩm, hức uống đóng gói hoặc chúng ta thêm vào trong quá trình chế biến món ăn sẽ chứa loại đường này.

Trong cơ thể, Insulin là chất có vai trò thúc đẩy các tế bào hấp thụ đường để chuyển hóa thành năng lượng. Không chỉ cung cấp cho các hoạt động của cơ thể mà còn có tác dụng hạ đường huyết và dự trữ một lượng đường ở gan dưới dạng Glycogen. Do đó, khi lượng đường trong máu tăng cao, tuyến tụy sẽ bắt đầu sản sinh Insulin và khi cơ thể cần thêm năng lượng thì tuyến tụy sẽ sản sinh ra Glucagon để chuyển hoá lượng đường dự trữ này. Chính nhờ những điều này mà giúp lượng đường huyết trong cơ thể giữ được mức ổn định.

Tuy nhiên, với những người mắc bệnh tiểu đường tuýp 2 thì Insulin trong cơ thể sẽ không được sản sinh hoặc xuất hiện tình trạng đề kháng Insulin. Điều này khiến đường huyết luôn ở mức cao và nếu kéo dài sẽ gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm.

Ăn nhiều đường có bị tiểu đường hay không?

Việc đường huyết trong cơ thể tăng còn phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố và khả năng tiết Insulin, do đó không phải cứ ăn nhiều đường sẽ mắc bệnh tiểu đường. Tuy nhiên, cái gì nhiều quá cũng không tốt và đường cũng vậy. Nếu ăn nhiều đường, bạn sẽ có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2 cao hơn là người tiêu thụ lượng đường thấp.

Tiểu đường bao gồm 2 dạng chính là tiểu đường tuýp 1 và tiểu đường tuýp 2, cụ thể như sau:

• Tiểu đường tuýp 1: Nhiều giả thiết cho rằng nguyên nhân gây ra tiểu đường tuýp 1 là do gen hoặc virus đã phá hủy nhầm các tế bào sản xuất insulin của tiểu đảo của Langerhans trong tuyến tụy, do đó cơ thể không tự sản xuất Insulin được và làm tăng Glucose máu. Điều này chứng minh rằng việc ăn nhiều đường không gây ra bệnh tiểu đường tuýp 1.
• Tiểu đường tuýp 2: Mặc dù đường không phải là nguyên nhân trực tiếp gây ra bệnh tiểu đường tuýp 2 nhưng với những người bổ sung nhiều đồ ngọt vào cơ thể sẽ khiến tăng cân và dễ mắc tiểu đường cao hơn những người bình thường tận 25%. Bên cạnh đó, việc bổ sung nhiều đường kết hợp với chế độ ăn uống không lành mạnh, lười tập luyện dẫn đến thừa cân, béo phì, nguy cơ gây tiểu đường và các bệnh lý về tim mạch.

Do đó, chúng ta không cần kiêng đường nhưng cần kiểm soát được lượng đường dung nạp vào cơ thể thông qua chế độ ăn để không chỉ đảm bảo lượng đường huyết ổn định mà còn ngăn ngừa các bệnh khác như răng miệng, tim mạch, đột quỵ, ...

Bạn nên ăn bao nhiêu đường để hạn chế bệnh tiểu đường?

Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã khuyến cáo rằng để đảm bảo sức khỏe, cả người lớn lẫn trẻ em nên giảm lượng đường tự do tiêu thụ hàng ngày xuống dưới 10% so với tổng năng lượng và tốt hơn hết là giảm thêm xuống dưới 5% nữa (tương đương với 6 thìa cafe).

Bên cạnh giảm lượng đường, bạn cần lưu ý những yếu tố sau để hạn chế mắc bệnh tiểu đường:

• Hạn chế các loại tinh bột: Những thực phẩm chứa nhiều tinh bột như cơm, phở, bún, miến, ...chứa nhiều đường đơn nên sẽ chuyển hóa nhanh, tạo thành năng lượng và làm tăng đường huyết.
• Tránh ăn các đồ ăn đóng hộp, chế biến sẵn: Những loại này thường chứa nhiều đường và các chất béo bão hòa. Điều này khiến dễ mắc bệnh béo phì, tăng cholesterol máu làm tăng nguy cơ tiểu đường và các bệnh lý khác như tim mạch, tăng lipid máu, ...
• Tránh các thực phẩm và thức uống có chứa lượng đường cao: Thông thường, bánh kẹo, nước ngọt hay socola là những thực phẩm làm tăng nguy cơ béo phì, sâu răng, tiểu đường, tim mạch, ...do đó, bạn nên hạn chế.
• Sử dụng các chất làm ngọt thay cho đường: Các chất làm ngọt có đặc điểm là không sản sinh ra năng lượng nên ngăn ngừa làm tăng lượng đường trong máu như mật ong, siro cây phong, siro cây thùa, quả la hán, ...
• Ưu tiên các thực phẩm ít đường: Trong thực đơn, bạn nên sử dụng các thực phẩm chứa lượng đường thấp như măng tây, bông cải, rau diếp cá hay cà chua, bưởi, đủ đủ, ...để không chỉ cung cấp các vitamin và khoáng chất cần thiết cho cơ thể mà còn hạn chế lượng đường trong máu.
• Sử dụng các thảo mộc: Thảo mộc như nha đam, việt quất, gừng, quế, nghệ, ...có khả năng hạ đường huyết và tăng cường hệ miễn dịch hiệu quả.

Nếu hỏi: "Ăn nhiều đường có bị tiểu đường hay không?" thì đường không phải là nguyên nhân gây tiểu đường nhưng nó cũng là tác nhân quan trọng góp phần mắc bệnh. Do đó, bạn cũng nên bổ sung một cách hợp lý và đúng liều lượng để đem lại kết quả tốt nhất nhé!